ADLİYEDEN YAZI GELİRSE NE YAPMALI?
Güngör Tanrıverdi-Avukat
Çoğumuz evimize ya da işyerimize gelen resmi bir belge karşısında ne yapacağımızı bilemeyiz. Bu durumda yapılması gerekenler ve haklarımızla ilgili sizi aydınlatmaya çalışacağım. Mahkeme, Cumhuriyet Savcılığı veya icra dairelerinden size gelen her “kâğıt” resmi bir işlem hakkında size bilgi vermek için gönderilmiştir. Bu kurumlar tarafından gönderilen kâğıda da “Tebligat” adı verilir.
Tebligat niteliği taşıyan belge kural olarak imza karşılığı size verilir. Yani tebligat hiçbir zaman posta kutusuna bırakılmaz. Posta kutusuna imza alınmaksızın bırakılan belge ise tebligat niteliği taşımaz.
Adliyeden Yazı Gelince Ne Yapmalıyım?
Tebligat zarfının üzerinde gereken tüm bilgilerin yazılı olduğunu göreceksiniz. Tebligatın içinde yer alan belge kadar tebligatın zarfı da önemlidir. Zira mahkeme, dosya numarası, duruşma günü ve saati, zarfın içinde ne olduğu, gerekli ihtaratlar zarfın üzerinde yazılıdır. Tebligatı aldığınız tarih, süreleri başlatacağından, bu tarihi unutmamak için zarfın üzerine tebligatın alındığı tarihin yazılmasında fayda vardır. Adliyeden gelen her yazının resmi bir iş sebebiyle gönderildiğini ve büyük ihtimalle süreli olduğunu unutmayınız. Bu nedenle hak kayıplarına uğramamanız için öncelikle tebligat zarfı ve içeriği ile birlikte bir avukata başvurulmasında büyük fayda vardır.
Tebligat Ne Hakkındadır?
Tebligat size bir hukuki işin haber verilmesi için gönderilmiştir. Devlet sizin aleyhinize veya lehinize olabilecek bir dava açıldığında veya bir iş hakkında sizin ifadenize veya yardımınıza ihtiyaç duyulduğunda, size haber vermekte ve sizin kendi hakkınızı savunmanızı veya bilgi veya görgünüzü anlatmanızı veya şikâyetlerinizi dile getirmenizi beklemektedir. Unutmayınız ki tebligat her konuda olabilir. Taraf ya da tanık olarak çağrılmanız, borcunuz olduğu için aleyhinizde icra takibi başladığının bildirilmesi, dava gününün bildirilmesi gibi pek çok değişik konuda tebligat gönderilebilir. Hangi mahkeme veya makam tarafından ne sebeple gönderildiği tebligatın üzerinde yazılıdır.
Tebligatı Kim Gönderdi, Nereden Anlarım, Esas Numarası Nedir?
Tebligatın sol üst köşesinde gönderen makamın ismi yazılıdır. Örneğin; Ankara 3. İcra Müdürlüğü, Çorum Asliye Hukuk Mahkemesi gibi. Ayrıca hangi işe ait olduğunu belirten bir numara vardır. Bu numaraya esas numarası adı verilir. Mahkemeler işleri düzenli olarak yürütebilmek için her dosyaya ayrı bir numara verir. Bu numara esas numarası olarak adlandırılır ve “E.” şeklinde kısaltılır. Esas numarasının basit bir mantığı vardır. İlk bölümü davanın açıldığı yılı, ikinci bölümü ise o yıl içerisinde açılan kaçıncı dava olduğunu gösterir. “E: 2009/65” veya “E: 09/65” şeklinde yazılabilir. Her mahkeme ayrı numara verdiği için dosyalar Mahkeme adı ile anılır. Örneğin; Çorum Ağır Ceza Mahkemesi 2012/13 E. gibi.
Tebligatı Almasam ya da Alıp Hiçbir İşlem Yapmasam Ne Olur?
Halk arasında “tebligat alınmazsa ya da alınca hiçbir iş yapılmazsa hukuki süreç başlamaz” şeklinde bir yanlış bir inanış vardır. ASLA tebligatı ALMAMA ya da alınca hiçbir şey yapmama yanlışına düşmeyiniz. Tebligat size geldiğinde bir hukuki işlem başlamıştır. Susmak demek, hakkınızı tehlikeye atmak demektir. Hukuk mahkemelerinde davaya cevap vermediğinizde aleyhinizdeki iddiaları reddettiğiniz varsayılır; ancak davayı takip etmediğinizde mahkemeye delil göstermek ve karşı tarafın gösterdiği delillere cevap vermek başta olmak üzere, pek çok hakkınızdan vazgeçmiş olursunuz. İcra dairelerinden gelen “ödeme emri” gibi tebligatları aldıktan sonra hiç bir şey yapmamanız ise çeşitli hak kayıplarına yol açabilir. Unutmayın ki; devlette işler sürüncemeye bırakılmaz. Her işin bir süresi vardır. Tebligatı aldığınız anda o süre işlemeye başlamıştır. İtiraz hakkınızı kaybedebilirsiniz, hak kaybına uğrayabilirsiniz, borç altına girebilirsiniz, süresinde itiraz etmediğiniz için borcu kabul etmiş sayılabilirsiniz, hatta bazı durumlarda polis tarafından zorla götürülebilirsiniz.
Tebligatı evde (işyerimde) bulunan başka birine bırakmışlar, geç haberdar oldum, ne yapmalıyım?
Adreste bulunmadığınız takdirde, tebligat evde aynı konutta oturan kişilere ya da işyerinde, aynı yerdeki daimi memur ya da müstahdemlerden birine de bırakılabilir. Bu durumda da tebligat size yapılmış sayılır.
Tebligatı Muhtara Bırakmışlar, Almasam Olmaz mı?
Evde yoksanız ya da tebligatı almazsanız, ihbar kapıya yapıştırılıp tebligat muhtara bırakılır. Tebligat muhtara bırakıldığı gün size bırakılmış sayılır. Almasanız dahi süreler işlemeye başlamıştır. Yukarıda sayılan tüm olumsuz durumlar başınıza gelebilir. Bir tebligat geldiğini ve muhtara bırakıldığını öğrendiniz an derhal muhtarlıktan ve adliyeden araştırınız.
Tebligatı Eski Adresime Göndermişler, Haberim Olmadı!
Daha önce adli birimlerden tebligat almışsanız ve bu adresiniz değişmiş ise, yeni adresinizi bildirmek sizin sorumluluğunuzdur. Yeni adresinizi bildirmez iseniz nüfus müdürlüğünde kayıtlı olan adresinize tebligat gönderilir ve adreste bulunmasanız bile tebligat yapılmış sayılır. Bu nedenle mutlaka güncel adresinizi nüfus müdürlüğüne bildiriniz.
Nüfus müdürlüğünde kayıtlı adreste hiç oturmamış olsanız veya adresten ayrılmış olsanız bile, tebliğ memuru tebliğ edilecek evrakı, o yerin muhtarı veya ihtiyar heyeti azasından birine veyahut zabıta amir veya memurlarına imza karşılığında teslim eder. Ayrıca teslim edilen yerin adresini ihbarnameye yazarak, bu ihbarnameyi gösterilen adresteki binanın kapısına yapıştırır. Kapıya yapıştırma tarihi tebliğ tarihi sayılır.
Nüfus müdürlüğünde kayıtlı adresinizin olmaması durumunda ise tebliğ olunacak evrakın bir nüshası eski adrese ait binanın kapısına asılır ve asılma tarihi tebliğ tarihi kabul edilir. Bundan sonra eski adresinize çıkarılan tebliğler muhataba yapılmış sayılır.
Sonuç olarak tebligat, haklarımızı kullanabilmemiz için hukukun ve yargılamanın en önemli aşamalarından biri olup, asla ihmal edilmemesi gereken bir belgedir.
Kaynak: www.adalet.gov.tr, Tebligat Kanunu, Etik Hukuk Dergisi,
Yorumlarınız için info@3sdanismanlik.com adresimize e-posta yollayabilirsiniz.